کیفیت و جنس پرها

درود بر دوستان عزیز،  یاران و سروران گرامی‌.

با عرض معذرت از تمامی دوستانی که تا کنون با ما همراه بوده اند و صبورانه منتظر مقاله و گفتار جدید از ما بوده اند.  باور بفرمایید سوای مسائل بوجود آمده توسط فرد مدعی که انرژی زیادی از همه مان گرفت، مشغله کاری زیاد که اساس زندگی همه مان است باعث اصلی تاخیربنده بوده است (البته که نوشتن کامنت های متفاوت با اسامی متفاوت، ﺗﻮﺳﻄ ﺧﻮﺩ ﻣﻦ مثل، محمد رضا، سعید از کهنوج، ﻋﻤﺮاﻥ, ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ,  ﻣﺤﺴﻦ ﺻﺎﺩﻗﻲ, حسین از اصفهان، پرویزاز اردبیل و دوست جدیدمان رامتین ازایرلند و ﺩﻳﮕﺮاﻥو ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ پاسخگویی به یکایک اﻳﻦ ﻋﺰﻳﺰاﻥ ﻣﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ نیز مزید برعلت و وقت گیر بوده است. مزاح.). از همین جا روی تک تک این دوستان را میبوسم و برایشان آرزوی موفقیت می کنم. 

 برای مقدمه از همه این دوستان  صبور تشکرمی کنم و امیدوارم که این مطلب ناقابل مورد توجه قرار بگیرد و جبران کننده تاخیرطولانی باشد.

در اینجا وظیفه خود میدانم که از طرف خود و دوستان عزیزاین سرا، آرزوی موفقیت برای تمامی بزرگان و عزیزانی که امسال گرو یا مسابقه دارند داشته باشم.

>>>>>>>>>>>> 

هدف از نوشتن این مقاله بررسی کامل جنس پرهای کبوتر است که نقش مهمی‌ را در کیفیت پرش آن بازی می‌کند. و دیگر اینکه چگونه میشود تشخیص داد که کدام جنس پر بهتر است.

یکی‌ از سوال‌هایی‌ که همیشه برای کبوتر پروران جدی پیش میاید اینست که چرا بعضی‌ وقت‌ها بهترین کبوتران ما جوجه هایی تیزه بلند و درشت تولید میکنند؟ یا اینکه چرا بعضی‌ از جوجه‌ها با وجود اندازه بدنی خوب و تیزه‌های مناسب قادر به حتی ۵ دقیقه پریدن هم نیستند؟ و یا آیا این جوجه‌های تیزه بلند کیفیت پدر و مادر خود را دارند یا نه‌؟

در اینجا برای درک بهتر و پاسخ به سوال‌های بالا به بررسی انواع پرها می‌پردازیم.

scraggly با علامت ژنتیکی اختصاری  sc(پر‌های خشک، وزوزی و نامرتب یا ریش ریش):

این ژن به عنوان یک ژن معیوب و مغلوب جنسیت پر‌های کبوتر را کلا بهم میزند. برای مثال شما از یک جفت کبوتر بسیار عالی‌ چندین جوجه می‌کشید که تمامی‌ آنها با داشتن پرهایی عالی‌ ساعت‌های خوبی‌ کسب کرده اند اما یکی‌ یا دو تا از جوجه‌هایشان با اینکه طول تیزه‌های مناسبی دارند حتی قادر نیستند چند دور بزنند و بقولی از بامی به بام دیگر میپرند. وقتی‌ که بالها را باز می‌کنید متوجه میشوید که پرها ریش ریش هستند. یا وقتی‌ که آبتنی میکنند بکلی خیس میشوند و حتی قادر به پریدن روی نی‌ نیستند.

البته با نگاه کردن به پرها بخاطر ریش ریش بودن آنها این ژن بخوبی مشهود است.

خوشبختانه بهمین دلیل این کبوتران اکثرا به سرعت از چرخه حذف میشوند. این ژن مغلوب در بین کبوتران ایرانی کمتر به چشم میخورد.

فقط دقت شود که بعضی مواقع آلل ضعیف تر این ژن می تواندبروز کند که کیفیت پر ها را نه به شدت آلل قوی تر تحت تاثیر قرار می دهد و فقط اینطور به نظر میرسد که غدد چربی خوب کار نمیکنند و پرها بخوبی روی هم نمی شینند که این خود می تواند در پرواز اختلال ایجاد کند.

frizzy با علامت ژنتیکی اختصاری fr ( فر‌ ):

این ژن مغلوب در صورت بروز بوضوح مشخص است. فر‌ روی بالها نتیجه عملکرد این ژن است. تنها راه بروز این ژن در صورتی امکانپزیر است که هر دوی والدین بصورت فنوتیپ یا ژنوتیپ حامل این ژن باشند.  به دلیل نبودن این ژن، در کبوتران ایرانی‌ پشت فری دیده نمیشود.  مگر اینکه سهواً یا عمدا با نژاد‌های فری ترکیب شده باشند.

آنچه که بر روی بال‌های بعضی‌ از کبوتران بلند پرواز ایرانی، مخصوصا سفید‌های مهر دیده میشود، شاید آلل بسیار ضعیفی از همین ژن باشد. معمولاً این برجستگی‌های فر‌ مانند بعد از بلوغ یک یا دو سالگی بر روی بال‌های بعضی‌ کبوتران دیده میشوند. طبق تحقیقات بنده این کبوتر‌ها از جنس پرهای خوبی‌ برخوردارند که این خود نقطه تمییز این کبوتران از پشت فری‌ها میباشد.

Silky با علامت ژنتیکی‌ اختصاری L ( ابریشمی ):

همانطور که میدانید در جدول ژنتیکی‌ ژ  ن‌های غالب با حروف بزرگ لاتین مشخص میشوند.  پس این ژن یک ژن غالب است. این جنس پر بدترین نوع پریست که بنده تا کنون دیده‌ام که در بین نقش بازان حرفه‌ای طرفداران خودش را دارد. پرهای ابریشمی مورد قبول بعضی از دم چتری بازان است. کبوتری که جنس پر‌هایش ابریشمیست قادر نخواهد بود که براحتی بپرد. این ژن در بین کبوتران دم چتری بوفور دیده میشود.

خوشبختانه تا کنون این ژن را در بین کبوتران بلند پرواز ایرانی‌ مشاهده نکرده‌ام که به احتمال زیاد وجود ندارد. بنده شخصاً همیشه مراقب کبوترانی که تعداد دمشان زیاد است هستم. چرا که تعداد دم زیاد یکی‌ از مشخصات‌ کبوتران دم چتری است وکبوتران دم چتری بعضا حامل این ژن هستند. این بدین معنا نیست که کبوتران بلند پرواز ایرانی‌ با تعداد دم زیاد پشتشان از دم چتری هاست. اما بهتر است که در جفت کردن آنها بیشتر محتاط بود تا مبادا با پرهای ابریشمی برخورد کنیم.

porcupine یا  پرهای جوجه تیغی:

این ژن مغلوب معیوب نیز بندرت در بین کبوتر‌های ایرانی‌ دیده میشود. و اگر هم دیده شود بصورت ۲ یا ۳ پر در دم یا تیزه ها بروز می‌کند. در بعضی مواقع بعد از رفتن به لک پر های جدید بصورت نرمال در می آیند. خوشبختانه کبوترهایی که این ژن بصورت عکس های زیر خود را نشان میدهد بندرت به سنّ بلوغ میرسند. بنابرین اصولا این ژن از گنجه کبوتر باز ناپدید میشود.

Intensive و Non-Intensive:

متأسفانه بهترین  ترجمه فارسی که توانستم برای این دو حالت پیدا کنم بطور کامل بیانگر این دو حالت نیستند. من در اینجا سعی‌ خواهم کرد با مثال هایی این دو حالت را بشکافم. اما در حال حاضر intensive را "غلیظ" و non-intensive را "رقیق" مینامیم. لطفا توجه داشته باشید که منظور از این دو اصطلاح غلظت و رقیقی رنگ پرها نیست بلکه جنسیت آنهاست.

نکته‌ای جالب در پرورش قناری:

زمانی‌ که پرورش قناری را در کانادا بصورت حرفه‌ای شروع کردم. به نکاتی‌ جالب برخورد کردم که با پرورش قناری در ایران کلا متفاوت بود. یکی‌ از این این موارد که با بحث امروز ما بی‌ ربط نیست کیفیت پرهای قناری بود. آنچه را که ما در ایران از پرهای قناری می‌دانیم بیشتر به رنگ آنها بر میگردد نه کیفیت آنها. برای مثال قناری را لیمویی یا طلایی می‌نامیم. این نام گذاری بواسطه رنگ پر صورت می‌گیرد.  لیمویی زرد کمرنگیست که انتهای پرها به سفیدی میگرایند. پرها نرمتر، بلند تر، خشک تر و کدرتر هستند در حائیکه زرد طلایی دارای پرهایی کوتاه، خشن تر، روغنی تر و شفاف هستند.  در ضمن قناری‌های زرد طلایی کوچک تر به نظر میرسند. این دو حالت در باقی‌ رنگ‌ها هم صدق می‌کند.  مترادف زرد طلایی برای سبز همان سبز چمنی است و به آنچه که سبز معمولی یا در بعضی‌ مواقع سبز گنجشکی می‌گویند مترادف زرد لیمویی است. تشخیص این ژن‌ها برای رنگ‌های سفید و طوسی کمی‌ مشکل تر است.

حال از نظر علمی‌ چرا ما دو گونه متفاوت زرد داریم؟ دلیل آن همان ژن‌های غلیظ یا رقیق است که این دو را از هم متفاوت می‌کند.

این دو ژن بخوبی در خیلی‌ از پرندگان شناسایی شده اند که قناری یکی‌ از آنهاست.  در قناری رابطه غالب و مغلوبی آنها کاملا مساوی است. اگر ما یک سبز چمنی را با یک سبز معمولی جفت کنیم نیمی از جوجه‌ها سبز چمنی و نیم دیگر سبز معمولی خواهند شد. یا اگر این دو ژن در یک جوجه بروز کنند پرهای آن نه چمنی و نه معمولی خواهند شد و در عین حال هر دو نیز خواهد بود. خیلی‌ از قناری پرور‌ها از ژن غلیظ برای بالا بردن کیفیت و از ژن رقیق برای بلندتر کردن پرها و نهایتأ درشت نمودن نسل‌های بعدی قناری استفاده میکنند. لطفا به عکس‌های زیر توجه کنید.

آیا این دو ژن در مورد کبوتر هم صدق می‌کند؟ این سوالی بود که از دکتر پأول گیبسون Dr. Paul Gibson متخصص ژنتیک حیوانات مخصوصا کبوتر پرسیدم. متنی که در زیر آمده ترجمه آخرین ایمیلی است که ایشان نتیجه تحقیقاتشان رابه سوال بنده را برای من فرستادند.

"بله، ساختار‌های متفاوتی برای پرهای کبوتر وجود دارد که به آنها غلیظ (خشن) یا نرم رقیق می‌گویند.  اما اینها با آنچه که در قناری به پرهای خشن یا نرم معروف هستند فرق میکنند. تنها گروهی که من میشناسم و آنان از این دو اصطلاح در مورد کبوتر استفاده میکنند پرورش دهندگان دمچتری هندی هستند. احتمالا پرورش دهندگان دیگر نژاد‌های دمچتری نیز از این اصطلاحات استفاده میکنند.

از انجائیکه من هم در گذشته قناری پرورش داده ام، با این دو حالت پر بخوبی آشنایی دارم و اینکه چگونه آنها را با هم جفت میکنند تا جنسیت مورد نظر پرها را بدست بیاورند.  در قناری‌ها ژن غلیظ یا خشن یک ژن نیمه غالب است و تقریباً تعیین کننده جنسیت پر است. 

من این قضیه را با یکی‌ از دوستانم به اسم خانم دکتر لین کرال Dr. Lynn Kral در میان گذاشتم و این نتیجه را گرفتیم که حالت "غلیظ" یا "خشن" در کبوتران یعنی‌ "چوبه پر"، "قلاب ها" و ""خار های" قوی و بهم پیچیده و محکم گره خورده.  این حالت به پر‌های کبوتر جلوه‌ای خشن و محکم میدهد. دقیقا مثل عکسی هایی‌ (شماره ۱ و۳)که برایم فرستاده بودی. 

همچنین سه حالت دیگر پر برای کبوتران وجود دارد.  پرهای نازک،  پرهای معمولی و پرهای کلفت.  عکس‌هایی‌ که شما برایم فرستاده بودید از نوع نازک و دیگری از نوع معمولی بودند. این حالت‌ها با حالت‌های "غلیظ" و "رقیق" متفاوت هستند. اما میتوانند در ترکیب با این دو حالت بروز پیدا کنند. دکتر کرال حالت دیگری از پر را که بیشتر در دم دیده میشود و باعث میگردد که یکی‌ از پرهای دم از وسط نصف بشود (دم فاق) را گوشزد کردند. من آن bifurcated feather نامیده ام. به عکس زیر توجه شود.  

همچنین پرهای بلند تر هم هستند که بیشتر در نژاد‌های Old German Cropper و Jacobin دیده میشوند و یا پرهای خیلی‌ کوتاه که در نژاد Medona دیده میشوند.  اما اکثر نژاد‌های کبوتر پرهایی با طول مناسب دارند. بنابراین ما زیر مجموعه‌های مختلف  از کیفیّت پر، بلندی پر، و ضخامت پر خواهیم داشت.

مثال: پر بلند, کلفت و خشن یا پر کوتاه، کلفت و نرم.

            Jacobin                                           Old German Cropper                        

                                                                                                                                             

  Medona            

نتیجه:

با توجه به موارد بالا میتوانیم به این نتیجه برسیم که عوامل و ژن های مختلفی در کیفیت و جنسیت پر کبوتر دخیل هستند. اما اگر بخواهیم به طور اجمالی مهمترین آنها را که در بین کبوتران ایرانی دیده شده اند انتخاب کنیم حالت  "غلیظ" و "رقیق" مهمترین آنها هستند. به نظر بنده این دو ژن نقش مهمی درطول پر های کبوتر بازی می کنند. یعنی کبوترتیزه بلند تحت تاثیرژن "رقیق" و کبوتر تیزه متوسط تحت تاثیر ژن "غلیظ" بوجود آمده اند. لذا دوستانی که برحسب تجربیات گذشتگان کبوتر کوتاه را با کشیده ترکیب میکنند بدرستی اکثر مواقع کبوترانی با سایز متوسط بوجود میاورند.

از طرفی دوستانی که از یک جفت کبوتر کوتاه جوجه های تیزه بلند کشیده اند باید این مهم را یاداشت کنند که هر دوی والدین حامل ژن "رقیق" هستند. بنابراین یا از آنها دیگر جوجه نکشند و یا با کبوتران دیگری که حامل ین ژن نیستند جفت کنند. از آنجاییکه من شخصا به کبوتر کوتاه علاقه دارم اینگونه کبوتران را از چرخه جوجه کشی خارج می کنم. در زیر عکس دو برادر که از یک جفت کبوتر کوتاه(همخون، پدرو دختر) آمده اند را جهت مقایسه به نمایش گذاشته ام. کبوتر سمت راست (عکس های شماره ۱، ۳ ) جوجه سری دوم کشیده و تیزه بلند است.  کبوتر سمت چپ جوجه سری اول (عکس های شماره ۲،۴ ) کوتاه با پر های بسیار عالی است که هر دوی آنها ساعات خوبی را در جوجگی کسب کردند اما کبوتر سمت راست، امسال در پرش سوم طعمه قوش شد که آنهم بدلیل نداشتن سرعت عمل بخاطروضعیت پرهایش بود.  

(عکس های شماره ۱، ۲)

 

(عکس های شماره ۲، ۳ )

درعکس زیر اختلاف طول و کیفیٌت پرها نشان داده شده است.  پر سمت چپ مربوط به کبوتر سمت راست (عکس شماره ۱) با تیزه های بلند است. 

(عکس شماره ۵ )

در عکس زیر انواع پر های مطلوب برای کبوتران پرشی به نمایش گذاشته شده است. لطفا به ترتیب قرار گرفتن پرها و ترتیب آنها دقت کنید.

دوستان عزیز،

قطعه‌‌ پایین متن تکمیلی است که دوست خوبمان حسین عزیز از اصفهان زحمت کشیده و تهیه  دیده اند. ضمن تشکر از ایشان نظرتان را به آن جلب می‌کنم.

سلام حمید جان

مقاله خیلی جالب و مفیدی بود. امیدوارم تشکر خشک و خالی ما خوانندگان کمی خستگی تحقیق و پیگیری مقاله را از تنت بیرون کرده باشد. خیلی وقتها یک محقق با داشتن امکانات فراوان و حمایت های مادی و معنوی دست به تحقیق می زند اما برای موضوع کبوتر نه امکانات خاصی هست و نه حمایتی. تنها عشق و علاقه به این موجود الهی است که انسان را به پیش می برد. اینها را گفتم که بدانی قدردان زحماتی که کشیده ای هستیم و آن را ارج می نهیم.

در مورد مقاله خوبت چند نکته به نظرم رسید که برای کاملتر شدن مقاله پیشنهاد می دهم:

1- اگر برای پرهای scraggly و silky هم عکس بگذاری عالی می شود. بدین منظور این دو عکس را پیشنهاد می دهم اگر هم عکس بهتر یافتی چه بهتر:

پرهای نامرتب و ریش ریش (scraggly):

این پرها حالتی حاد از پرهای ابریشمی هستند و گاهی پوست کبوتر نیز کلفت و غیرانعطاف پذیر می باشد.

و برای پرهای ابریشمی (silky):

3- پرهای جوجه تیغی  (porcupine) پرهایی هستند که باز نشده اند و بسته مانده اند.
ممکن است برای یک نقشباز پرهای ابریشمی مطلوب باشد ولی در کبوترپرانی استقامتی تمامی پرهای فوق جزو پرهای ناهنجار هستند و به ندرت هم رخ می دهند. خیلی خوب است که با این پرها آشنا باشیم تا اگر در مراحل اصلاح نژاد کبوترانمان و ایجاد نسل و تبار خودمان به آنها برخوردیم از تکثیر آنها خودداری کنیم.

نکته مهم اینکه مهمترین عضو بدن کبوتر برای پرواز، بال و کیفیت پرهایش است. بدین منظور پرهای کبوتر باید ایده آل پرواز باشند یعنی سبک، مقاوم و انعطاف پذیر باشند (بخصوص شاهپرها).

در مورد پرهای خشک باید بگویم یک پر خوب بایستی حالت چرب و ضد آب (هیدروفوب) داشته باشد. حالت جلا و چرب بودن پر به کبوتر کمک می کند راحت تر در هوا سر بخورد و مقاومت هوا کمتر می شود. در واقع پر خشک اصطکاک بیشتری با هوا دارد. خیلی وقتها بیماریها سبب خشک شدن پرهای کبوتر می شوند. ضمنا پر خشک انعطافش کمتر است و بنابراین حالت خمش سر شاهپرها در بال زدن کمتر شده و در نتیجه نیروی بال زدن کمترخواهد بود. چنین کبوترانی قادر نخواهند بود سرعت پروازشان را بالا ببرند و راحت طعمه قوش خواهند شد. ضمنا چون پر خشک شکننده هم هست و مقاومتش مثل پر چرب نیست (پر چرب جلای ابریشمی دارد) بنابراین سریعتر فرسوده خواهد شد. برای دوستان شمالی هم این را بگویم که به چرب بودن پر کبوترانتان بیشتر دقت کنید چون پرهای خشک کمتر ضدآب هستند و در هوای مرطوب شمال پرواز برایشان سخت تر می شود و نخواهند توانست ساعت بالایی کسب کنند.

وقتی شما کبوتری را ارزیابی می کنید و کیفیت پرهایش خوب باشد نشاندهنده دو چیز است:

1) پتانسیل خوب برای پرش (و احیانا جوجه کشی)

2) نشان دهنده سلامتی کبوتر نیز هست.

یک نکته دیگر اینکه کبوتر پرشی باید بدنی بسیار آیرودینامیک داشته باشد. پرهای پوشش دهنده بدن این کبوتران چنان به هم فشرده و همپوشان هستند که یک سطح صاف روی بدن کبوتر ایجاد می کنند. اگر سطح بدن کبوتر صاف نباشد جریانهای گردابی ایجاد می شوند و در نتیجه سرعت عبور هوا از اطراف بال کمتر شده و مقاومت ایجاد می کند و از نیروی بالا برنده می کاهد.

اگر از نزدیک به ساختمان یک پر اصلی پرواز نگاه بیندازیم به صورت شکل زیر است:

ساقه پر باید قوی و بلند باشد و عمیقا در پوست کبوتر فرو رفته باشد. بعضی بیماریها و یا سو تغذیه می توانند باعث رشد ناقص پر و یا کوتاه شدن ساقه پرها شوند.
محور پر که در بالها نامتقارن و در دم متقارن است پره های دو طرف پر را نگاه می دارد. نا متقارن بودن محور شاهپر خیلی در کمینه کردن انرژی مصرفی بال زدن کمک می کند. زیرا وقتی کبوتر بالش را بالا می آورد تک تک شاهپرها حین بالا آمدن کمی می چرخند و هوا از بینشان عبور کرده و بال راحت بالا می آید بدون اینکه نیروی پایین برنده زیادی ایجاد شود.

پره های دو طرف پر از یک سری رشته موازی تشکیل شده اند که مثل تارهای دار قالی هستند و به آنها تار می گویند. از این تارها تارچه هایی بیرون می زند که با قلابهایی در هم قفل می شوند.

ساختار فوق به پر سبکی و استحکام می دهد. حال اگر یک پر ابریشمی شود ساختار فوق به هم خورده و دیگر کبوتر قادر نیست از پر خود مانند پارو در هوا استفاده کرده و با هر بار بال زدن نیروی بالابرنده کمتری تولید می شود. شکل زیر پری را نشان می دهد که قسمت پایین آن به صورت کرک در آمده و از توان پرواز کبوتر می کاهد:

پرهای جوجه تیغی هم که دیگر مشخصند و ممکن است کلا قابلیت پرواز را سلب کنند.

پیروز و سرفراز باشید.

در پایان برای حسن ختام این گفتارعکس هایی از بعضی کبوتران دوست و برادر خوبم "محسن صادقی" عزیز تهیه کرده ایم که به حضورتان تقدیم میکنیم. ضمن تشکر از محسن عزیز که زحمت انداختن و فرستادن این عکس ها را کشیده اند، امیدوارم مورد پسند  دوستان و سروران قرار بگیرند.

تا گفتار و دیداری دیگرپیروز و سربلند باشید.

1	2	3	4
5	6	7	8
9	10	11	12
13	14	15	16